Phytophthora: wat het is en wat je er tegen kan doen
Als het goed is stond de moestuin afgelopen zomer vol met volwassen, bloeiende planten. Veel moestuiniers zullen ook dit jaar weer een poging wagen met tomaten, wat vooral in de eerste fase hoopgevend verloopt. Het verspenen, het uitplanten en het opbinden hebben we inmiddels gehad en de eerste vruchten beginnen zich langzaam te vormen. Maar dan, uit het niets lijkt het, begint de plant het moeilijker te krijgen. De stam wordt bruin, of zelfs zwart en dit verspreidt zich naar de bladeren en zelfs de vruchten! Phytophthora laat haar gezicht zien.
Tekst: Colette Aronstein
Wat is phytophthora?
Phytophthora is een geslacht van een veelvoorkomende plantenziektenveroorzakende organismen, dat nog het meest te vergelijken is met een waterschimmel. Er zijn erg veel verschillende soorten phytophthora, maar de bekendste komt voor bij de nachtschadefamilie. Aardappels, aubergines, paprika’s en tomaten behoren tot deze familie en zijn dus zeer vatbaar voor deze schimmel. Een infectie kan al vroeg plaatsvinden, als de sporen in de grond aanwezig zijn. Wind en regen zorgen tevens voor een verspreiding van de sporen, waardoor de ziekte zeer besmettelijk kan zijn en op andere planten over kan slaan. Bovendien wordt de ziekte verspreid in de grond, via de wortelstelsels van geïnfecteerde planten. Omdat Phytophthora het meest op een waterschimmel lijkt, gedijt deze het beste in natte omstandigheden en bij een hoge luchtvochtigheid. Bij een regenachtig voorjaar en natte zomer zal de ziekte dus zeer waarschijnlijk opduiken.
Symptomen
Een infectie kenmerkt zich met name door een necrotische bruine plek op het blad, omringd door een vale, groene ring. Naarmate de infectie verder vordert, worden deze plekken donkerder en groter. Geïnfecteerde vruchten zullen vroegtijdig rotten en afsterven. Eénmaal ziek, is er weinig meer te doen om de plant te redden. Zonde natuurlijk, van al het harde werk aan deze op zich relatief makkelijke plant.
Voorkomen is beter dan genezen
Is alle hoop dan vergeven? Nee! Zoals met de meeste ziektes is het beter om te voorkomen dan te genezen. Ook tegen Phytophthora kunnen de nodige maatregelen genomen worden om een fijne oogst te genereren. Eén van de belangrijkste maatregelen om te nemen is het toepassen van wisselteelt. Omdat de sporen in de grond blijven overleven (in kleigrond tot wel drie jaar!) is het aan te raden om niet elk jaar op dezelfde plek het aardappelveldje aan te leggen, of de tomaten uit te planten. Door al in de winter een teeltplan uit te tekenen en de moestuin op te delen in vier of meer vlakken, waarbij elk jaar een vak opgeschoven wordt, voorkom je dat de planten geïnfecteerd kunnen worden, al vanaf het moment dat ze de grond in gaan.
Zoals gezegd verspreidt de ziekteverwekker zich het beste in natte omstandigheden. Probeer er dus voor te zorgen dat je planten zo droog mogelijk staan, zodat de sporen geen kans krijgen zich te voeden en vermenigvuldigen. Voor tomaten betekent dit dat je ze het beste in een kas kan zetten, die dagelijks goed gelucht wordt. Zo worden de planten niet nat van de regen, beperk je de luchtvochtigheid tot een minimum en krijgt de pseudo-schimmel geen kans. Houd er rekening mee de grond in de kas elke paar jaar te vervangen, zodat ook de grond schoon en onbesmet blijft.
Ten slotte komen er steeds meer soorten aardappels en tomaten beschikbaar, die minder vatbaar zijn voor Phytophthora. Mocht je nou toch een besmetting detecteren, verwijder dan onmiddellijk de aangetaste bladeren. Met een beetje geluk komt het met deze maatregelen dan toch nog tot een mooie oogst. Geniet er van!
Deel dit bericht