De bijzondere tuincentra van de provincie Overijssel

Het afgelopen jaar is er sprake geweest van een toegenomen belangstelling voor tuinieren. Volgens cijfers van Tuinbranche Nederland is de omzet van tuincentra behoorlijk gegroeid. In 2020 noteerde de tuinbranche volgens de Tuinmonitor zijn hoogste omzet ooit, met een jaaromzet van 1,95 miljard euro. Tuincentra zien de interesse in groenwaar al jaren toenemen door de aandacht voor klimaatverandering en de verandering in het Nederlandse weerbeeld. De pandemie heeft bijgedragen aan de komst van miljoenen nieuwe tuinliefhebbers. Het is dus een gunstige periode voor tuincentra, ook voor die in de provincie Overijssel.

Tekst: Job Boers

Bijzonder groencentrum met eigen kaas
In de uitgestrekte provincie vind je uiteraard de bekende tuincentra zoals Welkoop en Intratuin, waarbij de Welkoop-keten zelfs zestien vestigingen in de provincie heeft. Tevens staan in het noordoosten van Nederland minder nationaal bekende tuincentra, zoals Groencentrum Buurse ‘t Niej’nhoes: gelegen in een buitengebied in Haaksbergen, op een kwartier rijden van Enschede. Ze hebben een groot assortiment buitenplanten, zoals (fruit)bomen, heesters, eigen gekweekte coniferen en vaste planten. Ook is er een kleinschalige kwekerij. Door de vruchtbare esgronden van Buurse is het makkelijker voor ‘t Niej’nhoes om coniferen en sierheesters te telen.

’t Niej’nhoes werd in 1988 opgericht door Henny ter Huurne en langzamerhand focuste de voormalig veehouder van een gemengd boerenbedrijf zich meer en meer op activiteiten die bij een tuincentrum horen. Dochter Danielle heeft het stokje van haar vader overgenomen. Net zoals veel andere tuincentra heeft ’t Niej’nhoes niet alleen huis- en tuinproducten in het aanbod. Maar het extra product is vrij uniek: ze verkopen er sinds 2020 namelijk ook kaas. Danielle zelf woont op een boerderij, samen met haar partner en kinderen. Door het overschot aan melk op de boerderij en Danielles liefde voor kaas hebben ze na een lange aanloopperiode een eigen kaas met een unieke smaak ontwikkeld, met de naam Koelmans Kaas. Hiermee is het cirkeltje rond vanuit het oorspronkelijke werk van Henny ter Huurne, daar hij in het beginsel als veehouder met koeien werkte.

Succesvol familiebedrijf Borghuis tuin & interieur
Oprichter van dit tuincentrum, Clemens Borghuis, groeide op tussen de koeien, varkens en kippen op het erf dat nu uitgegroeid is tot tuincentrum Borghuis. Samen met vrouw Gerdy begon hij met het kweken van perkplanten en groenten op een stuk weiland naast het boerenbedrijf van zijn ouders. De planten en groenten verkochten ze in 1978 direct aan klanten, maar ze gingen ook met verschillende producten naar veilingen in Eelde en Aalsmeer. Door het succes van Clemens en Gerdy groeide het weiland tot een oppervlakte met kassen van 2000 m². Het tuincentrum dat net boven Hengelo ligt heeft op meerdere vlakken een enorme groei doorgemaakt. Door verschillende grote verbouwingen in 1998, 2002 en 2008 heeft het tuincentrum momenteel een oppervlakte van 20.000 m². In 1998 zijn ze gestart met het geven van bloem- en groenworkshops in de ouderlijke boerderij op erve Borghuis. Tevens heeft het tuincentrum een restau- rant en voor de kinderen een indoorspeeltuin. De kinderen van Clemens en Gerdy, Josine en Vincent, groeiden praktisch op in de kwekerij. In 2012 traden ze beiden officieel toe tot de directie van tuincentrum Borghuis. Tegenwoordig werken er meer dan 100 mensen bij het tuincentrum. Het is de hoop dat de organisatie nog lang een familiebedrijf blijft.

Groencentrum dat voor duurzaamheid staat
Ook een familiebedrijf, is Groencentrum Zonnebeld. Het ligt aan de rand van Nijverdal en is al drie generaties oud. In 1927 kocht Wielent Zonnebeld 200.000 grove dennen in om aan te planten. Zonnebeld is niet als groencentrum begonnen, want in de beginjaren lag de focus op de werkzaamheden in een boomkwekerij en een groothandel. Door de groei die ze doorgemaakt hebben, beschikken ze momenteel over een buitenruimte van 5.000 m² met een groot assortiment aan bomen en planten. Het bedrijf wordt nu geleid door Wielent junior, uit de derde generatie, en zijn vrouw Erzsike.

Alle drie de generaties Zonnebeld zijn tussen het groen opgegroeid en dat heeft er ook toe geleid dat ze sinds de oprichting in 1927 alle werkzaamheden zo duurzaam en schoon mogelijk proberen te doen. Er wordt bijvoorbeeld geen chemische onkruidbestrijding toegepast. Sinds 2010 beschikt Zonnebeld over een duurzaamheidsbewijs. Dat laat zien dat ze voldoen aan de overheidscriteria voor werkzaamheden in groenvoorzieningen op duurzaamheid. Voor 1960 werd het onkruid bestreden via schoffels, vervolgens werd er tot 1985 geschoffeld met het paard. In de jaren daarna begonnen ze met mechanisch schoffelen en in 1989 schaften ze een zelfrijdende schoffelmachine aan. Tegenwoordig gebruiken ze de schoffelmachine in combinatie met een hydraulische wiedeg. Gezien de werkwijze levert Zonnebeld een mooie bijdrage aan een duurzame toekomst. De laatste jaren hebben ze van de traditionele teeltmethode ook een duurzamere wijze gemaakt.